DİYABET ve GÖZ SAĞLIĞI

Diyabetik makula ödemi (DMÖ), diyabetik retinopati;

Diyabetik makülopati gelişimi bakımından en önemli sistemik risk faktörü glisemik kontroldür. Bunu kan basıncı ve kan lipid düzeylerinin kontrolü takip etmektedir.

Diyabetik makula ödemi (DMÖ), diyabetik retinopatisi;

Diyabetliler için yeterli posa alımının sağlanması için, haftada en az 2-3 kez kurubaklagiller tüketmeleri önerilir. Kurubaklagillerin protein kalitesini artırmak için tahıllarla birlikte tüketilmeleri ve içerdikleri demir ve kalsiyumun biyoyararlılığını artırmak için C vitamininden zengin besinlerle (meyve, sebze gibi) birlikte tüketmeleri önerilmektedir. Bu şekilde, sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturarak diyabetlilerin posa alımı ve besin çeşitliliği artırılarak daha iyi bir beslenme sağlanabilir.

Amerikan Diyet Cemiyeti, ömür boyu sağlıklı beslenme alışkanlıkları için aşağıdaki önerileri sunmaktadır;

Tüketilen besin çeşitliliğine ve besin miktarlarına odaklanın.

Besinlere eklenen şekerlerden ve doymuş yağlardan gelen kalori alımını sınırlayın, ayrıca tuz alımını da sınırlayın.

Sağlıklı gıda ve içecek seçeneklerine yönelin.

Aşağıda yer alan risk faktörlerini yönetmek bu hastalıktan korunmada oldukça önemlidir;

• Sigara
• Obezite ve Fiziksel İnaktivite
• Kalp-Damar Hastalıkları
• Serum Yüksek Trigliserid ve Kolesterol Düzeyleri

Retina-göz damar sistemini korumak için sağlıklı beslenmeye dikkat ederek hipertansiyon (yüksek tansiyon) ve hiperlipidemiye (yüksek kan yağları düzeyi) önem vermek gereklidir.

1. Retina damar sağlığını korumak için hipertansiyon gelişmesini engellemek adına günlük tuz tüketimi 1 silme tatlı kaşığı yaklaşık 5 g kadar olmalıdır. Tuz içeriği az gıdalar tüketmek. Potasyum ve kalsiyum içeriği yüksek olan sebzelerin, meyvelerin ve yoğurt tüketiminin artırılması önerilir.
2. Yüksek tansiyona sebep olan hiperhomosistinemi erken başlangıçlı santral retinal ven tıkanmaları için risk faktörü olarak bulunmaktadır. Kan folik asit, B₁₂ vitamin ile homosistein düzeylerinizi ölçtürerek gerekli durumlarda takviye kullanılması önerilebilir.
3. Günde 3 porsiyon sebze ve 2 porsiyon meyve tüketilmeli, tam tahıllı ve yüksek posa içeren besinler tercih edilmelidir.
4. Retina Damar Tıkanmalarının önüne geçilmesi için düşük yağlı süt ve süt ürünleri, az yağlı etleri tüketilmelidir.
5. Yemeklere ilave edilen yağ azaltılmalıdır.
6. Alkol tüketimine dikkat edilmelidir.
7. Vücut ağırlık kontrolü, düzenli fiziksel aktivite önerilir.
8. Hiperlipidemi gelişimini engellemek adına aşırı tüketilecek katı yağlar, doymuş yağlar, trans yağlar gibi zararlı faktörler azaltılmalıdır.
9. Ailesel-genetik yatkınlık mevcut ise ve öncesinde damar hastalıkları geçmişi (vaskülit, tromboz, ven-arter tıkanmaları) var ise diyet ve beslenme açısından dikkatli olmak, sigara kullanmamak, spor ve sağlıklı yaşam faktörlerine dikkat edilmesi önerilir.

Yüksek kan kolesterol seviyelerini dengelemek için dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

1. Yağ tüketimi ve çeşitlerine dikkat edilmelidir. Doymamış yağları en çok içeren ürünler zeytinyağı, Ayçiçek yağı, mısırözü ve fındık yağları gibi sıvı yağları tercih edebilirsiniz.

2. Doymuş yağ ve trans yağ alımını sınırlayınız. Günlük enerji tüketiminin en fazla %10’u doymuş yağlarla karşılanmalıdır. Doymuş yağ içeren gıdalar işlenmiş et ürünleri, burgerler, kızartılmış hazır gıdalar, yağlı etler ve bisküvilerdir.

3. Kolesterol alımınızı dengeleyiniz. Örneğin sabah kahvaltısında yumurtanızı tereyağında pişirmek yerine sıvıyağ ile pişirebilir, et kullandığınız yemeklerde tereyağı yerine sıvıyağlar ilave edebilirsiniz.

4. Ceviz fındık badem başta olmak üzere sert kabuklu yemişler tercih ederek bitki kaynaklı doymamış yağlar, posa ve E vitamini alım düzeyini destekleyebilirsiniz.

KAYNAK: Ozcan Kayıkcıoglu, vd. Retina Sağlığı İçin Beslenme. (2017).